Çizgi Çalışmaları

Çizgi çalışmaları, serbest ve düzenli çizgi çalışmaları olmak üzere iki gruba ayrılmış; yazmaya hazırlık,şekillendirici çalışmalardır sizin de bildiğiniz üzere.


Serbest çizgi çalışmalarında, henüz ince motor kas gelişimi tamamlanmamış öğrencilerimizin kalem tutma, bitişik eğik yazı harflerinin yazımını kolaylaştırıcı etkinlere yer verilir.Nokta tamamlama; bulut, yılan, çiçek yaprakları vb. şekillerin çizimleri,boyama çalışmaları yaptırılır.

Bu çalışmalar esnasında, öğrencilerimizi defter çizgilerine hapsetmeyiz; tahtaya, havaya, sıraya, zemine, boş kağıtlara yaptırırız bu çalışmaları ve çizgilerle sınırlanmayan öğrencilerimiz rahatça, özgürce çizimler yaparak bilek ve parmak işlekliği kazanırlar.Bizim de amacımız zaten, bu çalışmalarla öğrencilerimizde kalem tutma becerisi kazandırıp, geliştirmek; gelişmemiş ince kasları harekete geçirip, güzel yazı yazmanın temellerini atmak şüphesiz…

Düzenli çizgi çalışmalarında ise artık öğrencilerimizin özgürlüklerini ellerinden alma vaktidir. Bileklerinin ve parmaklarının rahatça ve özgürce kıvrımlar çizmeyi başardığını gördüğümüz zaman polis edasıyla onları öncelikle “ 2 çizgi “ arasına hapsedeceğiz. ( Bahsettiğim 2 çizgi, defter çizgisi değil; ek:… sunulmuş boş çalışma kağıdındaki 2 çizgidir.)

Serbest çizgi çalışmalarında istedikleri boyutta yaptıkları kıvrımlı çizgileri hapsettireceğiz önce 2 çizgi arasına. Noktaları birleştirecekler ve defalarca üzerinden gidecekler ama onlara sık sık bu 2 çizginin dışına çıkmamaları gerektiğini; çıkarlarsa çizgilerin dışında onları askerlerin ve mayınlı bölgenin beklediğini söyleyebilirsiniz. Mayına basmaktan kurtulsalar bile, çizgilerin dışına çıktıkları için askerlerin onları cezalandıracaklarını belirtin J ( Geçen sene, bu mayınlı bölge benzetmesine sıklıkla yer vermiştim ve çizginin dışına çıkanlar “ Öğretmenim, patladım” diyerek kendi hatalarını kendileri buluyor; silgi kullanımı da yasak olduğu için yazdıklarına daha bir özen gösterip, hatasız yazma alışkanlığı edinmiş oluyorlardı.)

İlk çalışmalarımıza, Ek:..’te sunduğum nokta birleştirme, boyama, resim tamamlama gibi kalem tutma becerilerini geliştirici çalışmalarla başlayacağız.

Daha sonra,ek:…’deki 2 çizgili çalışma kağıdındaki, 2 çizgi arasına, basit şekilli çizgi çalışmalarıyla geçiş yapacağız. Hafif dalga, ters ve düz bardaklar, dik ve eğik dalgalar, dik ve eğik yaylar,geniş bardak, düz ve ters helezon şekillerini, kolaydan zora doğru olmak üzere kademeli bir sıra gözeterek vereceğiz.

Örneğin dalga çalışmalarını 2 çizgi arasına yapmaya alıştıklarında, ortası geniş 4 çizgili çalışma kağıtlarına geçeceğiz ve orada da başarılı olduklarında, her çizgi arası mesafe aynı olan dar 4 çizgili çalışma yapraklarını kullanacağız.Benim bu geçişlerde kullandığım yöntem ise şu: Dalga çalışmaları 2 çizgili çalışma yapraklarında öğrenilip, pekiştirildikten sonra, aynı dalgaları daha dar alan olan ortası geniş 4 çizgi arasına ve sırayla defter çizgisi formatına uygun çalışma kağıtlarına yaptırmak şeklinde bir sıra izliyorum.Bu kademeli geçişlerde, öğrencilerinizi yeterli hissettiğinizde, daha zor olan bir sonraki basamağa geçiş yapabilirsiniz. Önemli olan, öğrencilerinize en kolay olanı yaptırarak, zorluk derecesini, “aynı çizgi şeklini kullanarak”, kademeli olarak arttırmak. (2-4 çizgili, boş çalışma kağıtlarına ek:…’dan ulaşabilirsiniz.)


2 çizgiye hapsettiğimiz çizgilerimizin özgürlüklerini biraz daha kısıtlayacağımızı söyleyerek ortası geniş 4 çizgili çalışma kağıtlarına, yukarıdaki basitten zora doğru sıralanmış çizgilerimizle devam edeceğiz. Bu çalışmalarda, ilk sıradaki şekilleri verip, kademeli olarak azaltarak, son satırları da öğrencilerinizin bağımsız olarak doldurması için boş bırakalım ki, güzel yazı yazma yolunda epey yollar kat ettiğimize hep birlikte şahit olalım.

Çizgi çalışmalarının sonlarına geldiğimizde ise, öğrencilerimiz yazı yazmaları gereken doğru aralıkları öğrenmiş olacaklar ve siz benzer çizgileri, daha küçük aralıklarla verilmiş 4 çizgili çalışma kağıtlarında yaptırıyor olacaksınız. Bu aşamada, öğrencilerimizi çok yazı yazma külfetine sokmadan; onların bıkmasına,sıkılmasına sebebiyet vermeden, her çizgi örneğinden birer sıra olmak üzere güzel yazı defterinde yazı çalışmalarına ilk adımları atabilirsiniz. Doğru yazı yazma kuralları öğrencileriniz tarafından içselleştirilmiş olacağı için, harf öğrenmeye; ilk okuma yazma serüvenine yelken açabilirsiniz…

Özellikle göreve yeni başlayan öğretmen arkadaşlarımızın en çok merak ettikleri bir konu, şüphesiz çizgi çalışmaları için ayrılması gereken süre:

Normal şartlarda bir sınıf için ( müstakil sınıf), serbest ve düzenli çizgi çalışmaları için önerilen süre 20 ders saati; yaklaşık 2 haftadır. Özellikle, büyük şehirlerde ana sınıfı eğitimi almış öğrenciler için bu süre uygundur. Köy şartlarında, ellerine kalemi okul sıralarında alıp, defter kitapla okulda tanışma fırsatı bulan öğrenciler için bu süre yeterli olmayacaktır. Ya acele edip, her şeyi bir anda vermeye çalışıp, öğrencilerde baştan bezginlik yaratılarak, bu çalışmalar 2 haftada verilerek harf öğretimine geçilecek; ya da yeni müfredatın sağladığı “okuma yazma çalışmalarının sene sonuna kadar devam edebileceği” esnekliğinden faydalanılarak; hem güzel yazı yazmanın temelleri atılacak; hem de oyunla öğretim ağırlıklı derslerde öğrencilerimiz öğrendiklerinin bile farkında olmadan, bu zorlu ve yorucu süreci eğlenerek ve kolayca atlatacaklar.
Bu sebeple, çizgi çalışmalarının ne kadar süreceğini öğrencilerinizin seviyesine bakarak sizin belirlemeniz daha uygun olacaktır. Zaten, göz önünde bulundurmamız gereken en önemli nokta; zaman kaygısı taşıyıp, miniklerimizin omuzlarındaki yükü paylaşmak bir yana; aceleciliğimizin verdiği yükü de onların omuzlarına bindirmemek olmalı. Bu hataya düşmemek için özellikle dikkat etmemiz gerekiyor.

Bu zaman zarfında öğrencilerimizi mümkün olduğu kadar yormadan ve zevkle yapacakları aktivelerle meşgul edelim.En kolay yazı tahtaları olan, kum havuzunu mutlaka birlikte oluşturalım; havaların da sıcak olmasından faydalanarak etkinlikleri, oyun şeklinde, sınıfın dışına çıkaralım.Sürekli çalışma kağıtları yaptırarak parmak kaslarını geliştirelim derken; zevk alma, eğlenme duygularını yok etmeyelim.Materyal sıkıntısı zaten çekmeyeceğiz, çünkü etrafımızda gördüğünüz her şey bizim başlıca materyallerimiz olacak.Gökyüzü,duvarlar, zemin,koridor ve ilk kalemlerimiz olan parmaklar...

Bu kadar uzun sözün ardından, köyümüzün inşasının vakti gelmiş demektir. Buyurun

“ Harfler Köyü ” müzün temel atma törenine J :


Çizgi çalışmaları indir...                                           Boyama Etkinlikleri İndir...